Wariacje w formie ronda  na kwartet smyczkowy (1978)

Wariacje w formie ronda /fragment/

Wykonawcy: Kwartet "Varsovia", Sala koncertowa PWSM, "Warszawska Jesień" 15 IX 1979, Związek Kompozytorów Polskich

Wariacje w formie rondaWariacje w formie rondaWariacje w formie ronda

PWM Edition

O swoim trzecim kwartecie smyczkowym Baird napisał w informatorze koncertowym z polskiego wykonania w ramach XXIII „Warszawskiej Jesieni”:

Pierwsze pomysły i szkice Wariacji w formie ronda pochodzą z lat 1974-75. Utwór napisałem w 1978 roku na zamówienie Radia Francuskiego. Prawykonanie odbyło się 22 marca 1979 w Paryżu; grał kwartet „Varsovia”. Czas trwania ok. 19’.

Tytuł kompozycji oddaje w pełni zastosowane przez Bairda rozwiązania warsztatowe. Całość ma zarys ronda: A-B-A1-B1-kodaA, w którym fazy A-A1-kodaA pełnią funkcję refrenu, a fazy B-B1 – funkcję kupletów. Refren jest spokojny i tajemniczy, a kuplety – energiczne i motoryczne. Podstawowym sposobem pracy jest wariantowanie materiału dźwiękowego oparte na czterech fakturalnych warstwach brzmieniowych: „punktualistycznej” (tajemniczej), melodycznej (bardzo lirycznej i ekspresywnej), motorycznej (energicznej), rotacyjnej (niespokojnej, szmerowej). Wariacje charakteryzuje zwięzłość muzycznej wypowiedzi oraz równowaga w zakresie treści, techniki i formy.

W reakcji na prawykonanie kwartetu H. Wyszyński tak napisał o samym Bairdzie:

Oto twórca, który nie goni za nowością. Użycie środków i sposobów opracowania tworzą w efekcie związek tradycji i postępu, właśnie na tym chyba polega ogromna atrakcyjność dzieła dla współczesnych słuchaczy.

Źródła

  • Książka programowa: XXIII „Warszawska Jesień”, Warszawa, 1979, s. 28.
  • H. Wyszyński, Nowy utwór Tadeusza Bairda. Notatki z prawykonania, „Ruch Muzyczny” 1979, nr 12, s. 14.