Play na kwartet smyczkowy (1971)

Play /fragment/

Wykonawcy: Kwartet Dafô, "Warszawska Jesień" 23 IX 2006, Związek Kompozytorów Polskich

PlayPlayPlay

PWM Edition

Jest to drugi w kolejności kwartet smyczkowy Bairda. Powstał na zamówienie Duńskiego Kwartetu Królewskiego (Danish Quartet), któremu został zadedykowany i przez niego prawykonany. Tytuł kompozycji wskazuje na artystyczną i niezwykle pomysłową „zabawę w brzmienia”, która przeznaczona jest dla wyśmienitych i wrażliwych instrumentalistów oraz odbiorców.

Jednoczęściowa budowa Play jest wewnętrznie zróżnicowana na pięć faz wynikających z następstwa różnych płaszczyzn brzmieniowych. Faza pierwsza jest „przestrzenna" i tajemnicza, druga – agresywna, trzecia – spokojna o charakterze kadencji wirtuozowskiej, czwarta – symultanicznie kontrastowa, piąta – sukcesywnie zmienna, finałowa. Każda faza jest stabilizowana przez swój dźwięk centralny.

Kwartet ten jest jednym z niewielu utworów Bairda, w którym czynnik melodyczny-liryczny został odsunięty na dalszy plan, a główne miejsce zostało powierzone czystemu brzmieniu. Z tego powodu Play zalicza się do grupy sonorystycznie nacechowanych utworów Bairda.

W ciągu 27 miesięcy od prawykonania Play został wykonany ok. 150 razy w 12 krajach. W roku 1973 utwór otrzymał nagrodę duńskich krytyków. Płyta CD z roku 2002 pt. Baird, Knapik, Meyer, Penderecki, Zieliński – Quartetto Dafo otrzymała nagrodę „Fryderyka" w kategorii „Album roku – muzyka współczesna”.

W kontekście Play Krzysztof Knittel cytuje jedną z wypowiedzi kompozytora na temat meandrów procesu twórczego: