Canzona na orkiestrę (1980)

Ten utwór na orkiestrę symfoniczną powstał na zamówienie Tonhalle Gesellschaft Zürich i temu towarzystwu został zadedykowany. Jego prawykonanie odbyło się po śmierci kompozytora w 1982 roku, a pierwsza polska prezentacja – w tym samym roku w ramach Dni Muzyki Tadeusza Bairda w Zielonej Górze.

Canzona jest pięknym, lirycznym  emocjonalnym  śpiewem orkiestry. Jej cechą pierwszoplanową jest melodyka wspomagana licznymi określeniami (dolce, assai cantabile, esspressivo, religioso, calmato, molto tranquillo), utrzymana w tempie wolnym (Poco adagio, Largo) realizowana w artykulacji legato, non legato. Harmonika jest organizowana wokół dźwięków centralnych, opiera się często na tercjowych współbrzmieniach, momentami na głęboko ukrytych zależnościach dominantowo-tonicznych. Fakturalnie całość jest lekka i przejrzysta. Forma utworu nawiązuje do budowy ronda: „refren” jest spokojny i śpiewny, a „kuplety” są zdecydowane i energiczne. Kompozytor stosuje kameralizację orkiestry, która polega na operowaniu tradycyjnymi, jednorodnymi brzmieniowo grupami orkiestrowymi (dęte drewniane, dęte blaszane, perkusja, smyczkowe). 

Po pierwszym warszawskim wykonaniu tej kompozycji Tadeusz Kaczyński stwierdził, że jest ona trudna dla wykonawców, ale niezwykle piękna, a jej sedno stanowi dynamiczność i liryczność przebiegu: 

Czy te wyładowania energii kinetycznej i potencjalnej są wyrazem równie silnych przeżyć wewnętrznych autora, czy tylko świadectwem jego mistrzostwa w operowaniu formą muzyczną, tego nie wiemy i nigdy się nie dowiemy.